Viêm hầu họng thường được nhiều người cho là bệnh bình thường, ai cũng có thể mắc phải. Tuy nhiên căn bệnh này nếu không điều điều trị có thể gây ra những biến chứng như bị phong thấp, nhiễm trùng, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm phổi… Với bài thuốc đơn giản từ lá đu đủ và sả, bạn có thể làm thuốc, điều trị căn bệnh này ngay tại nhà…
Lương y “mê” thuốc Nam
Lương y Dương Minh Mẫn (56 tuổi, số nhà 283 ấp Hưng Hiệp, xã Hưng Lộc, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai, Chủ tịch Hội Đông y huyện Thống Nhất) chia sẻ, ông sẵn sàng ngồi cả ngày để nói chuyện về Đông y và cây thuốc Nam mà không chán. Bởi đó là tâm huyết của ông trong hơn ba mươi năm chữa bệnh cứu người.
Vị lương y cho biết, ông sinh ra trong gia đình làm thuốc. Bởi vậy, ngay từ ngày nhỏ, ngoài thời gian học văn hóa, ông đã được người bố chỉ dạy tận tình những kiến thức Đông y cùng những bài thuốc trị những căn bệnh hàng ngày.
Nhận thấy ý nghĩa tròn việc bốc thuốc cứu người của bố, cũng như thấy được biểu hiện hạnh phúc của nhiều người bệnh nên ông đam mê học thuốc từ đó. Bố ông thấy con trai còn ít tuổi mà đã có chí hướng thiện nên đã dành hết tâm huyết chỉ dạy các bài thuốc cho con.
Dù học cả thuốc Bắc và thuốc Nam, nhưng lương y Dương Minh Mẫn luôn chú trọng những bài thuốc và cây thuốc Nam đơn giản, những cây thuốc có sẵn trong vườn nhà để chỉ dẫn cho bệnh nhân mỗi khi họ mắc phải những căn bệnh thường ngày như cảm sốt, cảm hàn, kiết lỵ hay đau bao tử…
“Sinh ra ở vùng nông thôn nên tôi biết những người nghèo mỗi lúc bị bệnh, họ không có tiền đi mua thuốc Tây hay đến bệnh viện chữa trị. Nhiều người chấp nhận “sống chung” với căn bệnh và chết với căn bệnh đó, dù có thể căn bệnh cũng không quá hiểm nghèo gì, nhưng do không được chữa trị kịp thời nên bị biến chứng ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của họ. Chính điều đó đã thôi thúc tôi học thuốc và tìm hiểu những bài thuốc dân gian dễ tìm, đơn giản để giúp đỡ họ”, vị lương y chia sẻ.
Theo lương y Dương Minh Mẫn, phương châm “Người Nam dùng thuốc Nam” là một hướng đi đúng. Bởi trừ những căn bệnh cần phải can thiệp của dao kéo như phẫu thuật thì hầu hết những căn bệnh khác, thuốc Đông y đều chữa trị được.
Điều đặc biệt, dùng thuốc Đông y thì chi phí chữa trị cho bệnh nhân được giảm bớt rất nhiều, có khi lên đến 80 – 90% và nó không để lại những tác dụng phụ như khi dùng thuốc Tây. Hơn nữa, với những bài thuốc Nam đơn giản, bệnh nhân có thể tự làm để chữa nhiều căn bệnh thông thường mà không cần sự can thiệp của thầy thuốc.
“Nhiều người bảo thuốc Nam hiệu quả kém. Tôi không bao giờ đồng ý với quan điểm đó. Bao nhiêu năm làm thầy thuốc chữa bệnh cho bệnh nhân nghèo, tôi thấy tùy vào căn bệnh mà phối hợp các cây thuốc cho hợp lý thì thuốc Nam có thể trị bất cứ căn bệnh nào và thời gian điều trị nhanh không kém thuốc Bắc.
Có điều, để điều trị hiệu quả cho bệnh nhân bằng thuốc Nam, người thầy thuốc phải dành nhiều thời gian nghiên cứu, tìm hiểu những vị thuốc Nam dùng sao cho hiệu quả nhất. Bởi những cây thuốc Nam cũng có công dụng tương tự những vị thuốc Bắc như nhóm cây thuốc trị đau nhức, nhóm cây thuốc trị đờm thấp, kháng viêm… Vấn đề là phối hợp chúng trong bài thuốc điều trị căn bệnh cho hợp lý mà thôi”, vị lương y nhấn mạnh.
Bài thuốc Nam chữa bệnh viêm hầu họng
Chính ông đã thực hiện phương châm này hiệu quả cho các bệnh nhân cần đến ông chữa trị. Chị Nguyễn Thị Thu Phương (38 tuổi, huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai) là công nhân trong khu công nghiệp trên địa bàn huyện. Công việc dán đế dày khiến chị cả ngày tiếp xúc với keo dán và khí độc hại trong khi sản xuất thải ra. Thời gian như vậy kéo dài khiến sức khỏe chị Phương có nhiều vấn đề.
Ban đầu, chị Phương bị đau cổ họng, thi thoảng xen lẫn những cơn ho. Tưởng bị viêm phế quản bình thường, chị chỉ đến hiệu thuốc Tây mua thuốc uống. Tuy nhiên, dù uống thuốc, căn bệnh của chị không hề thuyên giảm mà có triệu chứng tăng nặng. Chị bị rát cổ họng, nuốt nước bọt thấy đau, ho liên tục và đờm nhiều. Đỉnh điểm, chị còn bị ho ra máu.
Chị đi bệnh viện khám. Sau khi xét nghiệm, bác sĩ cho chị uống thuốc điều trị với kết luận bị viêm hầu họng. Điều trị thuốc Tây một thời gian nhưng bệnh tình của chị Phương không có dấu hiệu thuyên giảm. Sau đó, nghi chị bệnh lao phổi nên các bác sỹ chuyển chị lên bệnh viện lao điều trị.
Thời gian điều trị ban đầu, tình trạng của chị Phương đỡ hơn, không còn ho ra máu nhưng những cơn ho vẫn hành hạ chị. Cổ họng chị vẫn đau rát và tình trạng đờm vẫn kéo dài. Tình cờ chị biết, lương y Nguyễn Minh Mẫn đã chữa khỏi cho một số người bị bệnh giống chị nên chị Phương lập tức tìm đến thầy.
Qua thăm khám, lương y Mẫn đã hốt thuốc cho chị Phương uống. Khoảng hai tuần uống thuốc, tình trạng bệnh của chị Phương đã bắt đầu có biến chuyển. Uống thuốc tiếp ba tháng, những cơn ho của chị Phương vẫn còn nhưng thưa hơn, đờm ít hơn. Từ đó chị yên tâm điều trị với lương y Mẫn đến khi bệnh khỏi hẳn.
Lương y Dương Minh Mẫn cho biết, những trường hợp bị viêm hầu họng như chị Phương, ông đã chữa trị rất nhiều và khả năng thành công rất cao, khoảng 70 – 80%. Tuy nhiên, đây là căn bệnh không thể chữa trị ngày một ngày hai như những căn bệnh khác. Nó đòi hỏi bệnh nhân và cả thầy thuốc phải kiên trì điều trị dài ngày thì bệnh mới dứt điểm được.
Nói về nguyên nhân dẫn đến căn bệnh viêm đau họng, lương y Mẫn cho biết, cổ họng hay họng là một ống tròn dài chừng 13cm được cấu tạo bằng cơ. Là đường đi của thực phẩm, nước uống và không khí từ miệng dẫn vào bên trong. Ngõ vào của không khí trước là theo phần của mũi hầu nằm phía trên lỗ mũi, đi thấp dần xuống theo khẩu hầu (hay còn gọi là hầu họng).
Viêm ngõ vào của thực phẩm và nước từ họng đi qua khẩu hầu và hạ hầu lẽ ra vào thanh quản như không khí, nó lại trực tiếp dẫn vào thực quản nằm ở phía sau. Tại khu vực mũi hầu có một ống thông lên tai giữa gọi là ống thính giác, vì vậy khi tai bị viêm như trường hợp viêm tai giữa, chất mủ có thể theo ống thính giác chạy xuống cổ họng gây ra chứng viêm họng.
Do viêm sưng làm đường dẫn không khí bị hẹp hoặc bị lấp kín, người bệnh bắt buộc phải há họng ra thở bằng miệng, điều này khiến cho không khí không được làm ướt một cách thích đáng, không được sưởi ấm đúng độ, không được lọc sạch trước khi vào phổi.
Hệ quả là vi khuẩn và vi trùng từ ngoài thừa cơ xâm nhập thường nổi lên trên vòm họng như viêm abidan, nổi lên hai bên cổ do những mô bạch huyết sưng phồng từng cụm màu đỏ đôi khi có mủ. Bệnh sưng vòm họng mọc trên phần mũi hầu có thể gây thêm một số chứng bệnh nguy hiểm khác.
Bài thuốc lương y Mẫn dùng để điều trị cho bệnh nhân viêm đau hầu họng rất đơn giản, chỉ gồm lá đu đủ, củ sả và gừng. Nếu bệnh nhân đờm nhiều thì bỏ gừng, thêm một ít bán hạ. Trong bài thuốc trên, lá đu đủ có tác dụng kháng ung thư, có nghĩa là điều trị ung thư phổi.
Củ sả có tác dụng ôn ấm và khai khiếu tà khí. Gừng có tác dụng ôn ấm để làm tan đờm của tỳ. Các vị thuốc trong bài thuốc kết hợp với nhau sẽ giúp đánh tan vi khuẩn tích tụ ở vòm họng nên rất hiệu quả khi dùng điều trị bệnh viêm hầu họng.
Lương y Mẫn chia sẻ thêm, bài thuốc trên có thể uống kèm chung với bài thuốc Bắc sau nhưng nhớ sắc riêng. Bài thuốc Bắc được gọi Tứ Vật Đào Hồng gia vị: Đương Quy, Thược Địa, Xuyên Khung, Thục Địa, Hồng Hoa, Đào Nhân. Gia thêm: Liên Kiều, Thạch Học, Huyền Sâm…
Tác dụng của bài thuốc là hoạt huyết, phá ứ, tiêu viêm, thanh nhiệt làm cho hầu họng mát dịu lại. “Đây là một trong những căn bệnh vô cùng nguy hiểm mà phần lớn những người công nhân hay những người làm việc, tiếp xúc thường xuyên trong môi trường không khí ô nhiễm dễ dàng mắc phải.
Thế nên, mỗi lúc có các triệu chứng trên, bệnh nhân nên sớm đến thầy thuốc để được thăm khám và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, người bệnh cần tránh môi trường không khí ô nhiễm và tránh hít phải những hơi khói độc hại trong thời gian dài, nếu không việc chữa bệnh không đem lai kết quả mà sức khỏe của bệnh nhân lại ngày càng biến chuyển xấu hơn”, vị lương y căn dặn.