Y học cổ truyền có những kinh nghiệm rất phong phú để trị chứng bệnh mồ hôi tự chảy do các bệnh lý gây ra.
Mồ hôi tự chảy được y học gọi là chứng “Tự hãn” – mồ hôi tự chảy ra ở toàn thân hay tại chỗ không phải vì hoạt động gắng sức, vì thời tiết nóng bức hay vì mặc quá nhiều quần áo…
Theo y học hiện đại, tự hãn là một triệu chứng thường thấy trong nhiều bệnh lý như suy tuyến giáp, rối loạn thần kinh thực vật, thấp khớp, lao, hạ đường huyết, giai doạn hồi phục của một số bệnh truyền nhiễm… Trong y học cổ truyền, tự hãn được phân thành ba thể bệnh:
Dinh vệ bất hoà: Vã mồ hôi nhiều kèm theo triệu chứng sợ gió, toàn thân đau nhức, có thể có cảm giác sốt nhẹ, đau đầu, đau gáy, mạch phù hoãn, rêu lưỡi trắng mỏng.
Phế tỳ khí hư: Có bệnh lý đường hô hấp mạn tính, nhất là bệnh lý hen suyễn, mệt mỏi như mất sức, mồ hôi vã ra nhiều ngay cả khi nghỉ ngơi, sắc mặt nhợt nhạt, ăn kém, chậm tiêu, dễ rối loạn tiêu hoá, mạch hư nhược, rêu lưỡi trắng mỏng.
Lý nhiệt chưng bức: Có cảm giác nóng bức phát sốt, vã mồ hôi toàn thân hay ở đầu, tay chân hoặc nửa người, môi khô miệng khát, mắt đỏ, thích uống nước lạnh, ngực bụng đầy tức, nóng lòng bàn tay và bàn chân, tinh thần bức bối, tiểu tiện sẻn đỏ, đại tiện táo kết, mạch hoạt sác hoặc trầm thực, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng dính hoặc vàng khô.
Về mặt trị liệu, ngoài việc sử dụng các biện pháp dùng thuốc hay không dùng thuốc theo quan điểm biện chứng luận trị, y học cổ truyền còn vận dụng những kinh nghiệm dân gian hết sức phong phú:
Day huyệt quan nguyên, khí Hải: Hằng ngày, dùng ngón tay cái hay ngón tay trỏ day bấm hai huyệt quan nguyên và khí hải theo chiều kim đồng hồ với một lực vừa phải, mỗi huyệt chừng 2 phút, nhằm mục đích ôn dương liễm hãn (làm phấn chấn dương khí mà cầm mồ hôi). Vị trí huyệt quan nguyên: lấy ở điểm nối 3/5 trên và 2/5 dưới của đoạn nối rốn và điểm giữa bờ trên xương mu. Vị trí huyệt khí hải: Lấy ở điểm nối 1,5/5 trên với 3,5/5 dưới của đoạn nối rốn và điểm giữa bờ trên xương mu.
Cứu huyệt âm kích: Dùng điếu ngải cứu huyệt âm khích trong 30 phút, mỗi ngày 1 lần. Cách làm điếu ngải: Lấy lá ngải cứu phơi khô trong bóng râm, cho vào cối giã thật mịn, loại bỏ gân xơ rồi dùng giấy mỏng cuốn thành từng điếu như cuốn thuốc lá. Vị trí huyệt âm khích: Dùng ngón tay cái đặt trên lằn chỉ cổ tay ngay dưới ô mô út thấy có một cục cứng, đó là xương đậu, từ đây đo lên phía trên cẳng tay 0,5 tấc để lấy huyệt.
Đắp huyệt khí hải: Hoàng kỳ 20g, ngũ bội tử 10g, phù tiểu mạch 10g, phòng phong 15g, bạch truật 20g, uất kim 10g. Tất cả tán mịn, lấy lượng vừa đủ trộn với rượu trắng rồi đắp lên rốn và huyệt khí hải, tiếp đó đốt điếu ngải cứu lên phía trên, mỗi huyệt chừng 30 phút, mỗi ngày 1 lần.