Năm: 2019

Tam thất là dược liệu quý hiếm, vì vậy mà người xưa còn gọi là cây “kim bất hoán” nghĩa là vàng không đổi được. Việc sử dụng đơn giản nhưng rất công hiệu trong phòng và trị nhiều căn bệnh cũng như dưỡng sinh bồi bổ sức khỏe.

Tam thất là rễ của cây tam thất, còn gọi là sâm tam thất. Trước đây được coi như vị thuốc “giả nhân sâm”, ý nói có thể thay nhân sâm. Chính vì vậy mà ngay tên khoa học của nó cũng phản ánh được điều này: Panax pseudo ginseng Wall. Ở đây từ Panax mang ý nghĩa tên “chi” của nhân sâm (về phân loại thực vật), xuất phát từ tiếng Hy Lạp Panacen, tức là chữa được rất nhiều loại bệnh. Còn pseudo, có nghĩa là giả và ginseng là nhân sâm. Ngày nay tên khoa học của tam thất là Panax Notoginseng (Bark.) F.H. Chen, họ nhân sâm Araliaceae (ngũ gia bì).

Trong Đông y, tam thất còn được gọi là “kim bất hoán”, “kim”, tức là vàng, bất hoán, là không đổi được; có nghĩa là vị thuốc tam thất rất quý, đến mức có vàng cũng không thể đổi được.

Bộ phận dùng chủ yếu là củ tam thất, cây tam thất trồng từ 3 đến 7 năm mới thu hoạch rễ củ để làm thuốc. Đào rễ củ về, rửa sạch đất cát, cắt tỉa rễ con, phơi hay sấy đến gần khô, lăn xoa nhiều lần cho khô.

Rễ củ hình trụ hoặc khối, hình thù thay đổi, dài khoảng 1,5 – 4 cm, đường kính 1 – 2 cm. Mặt ngoài củ màu vàng xám nhạt, trên mặt có những nét nhăn nhỏ theo chiều dọc. Khi chưa chế biến có lớp vỏ cứng bên ngoài, khó bẻ và khó cắt. Có thể tách riêng khỏi phần lõi. Củ có mùi thơm nhẹ đặc trưng của tam thất. Rễ củ trồng lâu năm, củ càng to, nặng giá trị càng cao.

Căn cứ vào trọng lượng củ để phân loại khi thu mua:

Loại 1: 105-130 củ nặng 1 kg;

Loại 2: 160-220 củ nặng 1 kg;

Loại 3: 240-260 củ nặng 1 kg.

Công dụng của tam thất:

Rễ củ tam thất vị đắng ngọt, tính ấm vào 2 kinh can và vị. Khi nhấm tam thất thấy có vị đắng nhẹ, hơi ngọt và để lại dư vị đặc trưng của nhân sâm. Để dễ phân biệt, tiền nhân có câu nói về vị của tam thất: “Tiền khổ, hậu cam, hậu cam cam”. Nghĩa là khi nhấm, lúc đầu thấy vị đắng, sau thấy ngọt và càng về sau càng thấy ngọt.

Trong Đông y, tam thất được xếp vào loại đầu vị của nhóm chỉ huyết (cầm máu), có tác dụng bổ huyết, cầm máu, giảm đau, tiêu ứ huyết. Theo Dược điển Việt Nam, tam thất dùng trị thổ huyết, băng huyết, rong kinh, sau khi đẻ huyết hôi không ra, ứ trệ đau bụng, kiết lỵ ra máu, lưu huyết, tan ứ huyết, sưng tấy, thiếu máu nặng, người mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, ít ngủ.

Theo tài liệu nước ngoài, tam thất có tác dụng giúp lưu thông tuần hoàn máu, giảm lượng cholesterol trong máu, hạ đường huyết, kích thích hệ miễn dịch, ức chế vi khuẩn và siêu vi khuẩn, chống viêm tấy giảm đau… được dùng trong các trường hợp huyết áp cao, viêm động mạch vành, đau nhói vùng ngực, đái tháo đường, các chấn thương sưng tấy đau nhức,viêm khớp xương, đau loét dạ dày tá tràng, trước và sau phẫu thuật để chống nhiễm khuẩn và chóng lành vết thương, chữa những người kém trí nhớ, ăn uống kém, ra mồ hôi trộm, lao động quá sức.

Để tăng thêm ý nghĩa bổ, tam thất thường được sử dụng dưới dạng tần gà, cũng có thể sử dụng dưới dạng uống (thuốc hãm, bột thuốc). Với chảy máu bên ngoài như chấn thương, bị thương chảy máu có thể dùng bột tam thất rắc vào vết thương rồi băng lại.

Ngày nay, tam thất còn được dùng để trị các bệnh u xơ, u cục… cho kết quả khá tốt, tuy nhiên không phải là tất cả. Ngoài ra còn dùng tam thất kết hợp với một số vị thuốc khác, như đan sâm để trị bệnh đau thắt ngực do xơ vữa động mạch vành, hoặc lưu lượng huyết quản giảm, hoặc sau tai biến mạch máu não…

Một số bài thuốc có dùng tam thất:

Chữa thống kinh (đau bụng trước kỳ kinh): Ngày uống 5 g bột tam thất, uống 1 lần, chiêu với cháo loãng hoặc nước ấm.

Phòng và chữa đau thắt ngực: Ngày uống 3-6 g bột tam thất (1 lần), chiêu với nước ấm.
Phòng đau thắt ngực do bệnh mạch vành: Tam thất 20g, đan sâm 20g sắc uống hoặc lấy nước nấu cháo. Ăn liên tục trong vài tháng.

Chữa thấp tim: Ngày uống 3 g bột tam thất, chia 3 lần (cách nhau 6-8 giờ), chiêu với nước ấm. Dùng trong 30 ngày.

Chữa các vết bầm tím do ứ máu (kể cả ứ máu trong mắt): Ngày uống 3 lần bột tam thất, mỗi lần từ 2-3 g, cách nhau 6-8 giờ, chiêu với nước ấm.

Chữa đau thắt lưng: Bột tam thất và bột hồng nhân sâm lượng bằng nhau trộn đều, ngày uống 4 g, chia 2 lần (cách nhau 12 giờ), chiêu với nước ấm. Thuốc cũng có tác dụng bồi bổ sức khỏe cho người suy nhược thần kinh, phụ nữ sau sinh, người mới ốm dậy.

Chữa bạch cầu cấp và mãn tính: Đương quy 15-30 g, xuyên khung 15-30 g, xích thược 15-20 g, hồng hoa 8-10 g, tam thất 6 g, sắc uống.

Chữa bệnh băng huyết: Trong dân gian có bài Thập bổn thang gia giảm có dùng tam thất: tam thất 1g, gia cỏ mực 5g, nhỏ chảo gang 1g, muồng 1g. Thuốc sắc hoặc chế thành bột uống.

Đau nhức xương khớp, đau lưng (chống chỉ định với bệnh nhân cao huyết áp): bột tam thất thật mịn dùng từ 4g-8g, trung bình 6g, pha với nước sôi để nguội thêm 1-2 thìa mật ong rồi uống hàng ngày. Hoặc ngâm rượu tam thất dùng cho những bệnh nhân.

Cầm máu vết thương: Dùng sống dưới dạng bột hoặc mài với nước uống để chữa thổ huyết, băng huyết, rong kinh, chảy máu cam, máu hôi sau khi đẻ, kiết lỵ ra máu.

Những trường hợp chảy máu bầm tím do chấn thương, ho ra máu, rong kinh rong huyết, chảy máu cam: Dùng bột hòa nước ấm uống hàng ngày, mỗi ngày 20g.

Giúp sáng mắt: Tam thất còn phối hợp với kỷ tử, cúc hoa, rất tốt cho mắt.

Dùng tam thất kết hợp với linh chi giúp tăng cường miễn dịch, chống stress, cải thiện trí nhớ.
(Lưu ý: Phụ nữ có thai không được uống tam thất).

 Đậu xanh là loại thực phẩm có vô vàn lợi ích cho sức khoẻ. Đặc biệt, dùng đậu xanh theo cách này giúp bạn lọc sạch bong mọi độc tố cho gan và thận

1. Những lợi ích của đậu xanh

Ngăn ngừa ung thư

Một lượng lớn axit amin trong đậu xanh giúp hạn chế tỷ lệ mắc bệnh ung thư. Ngoài ra, đặc tính chống oxy hóa của đậu xanh rất hữu ích trong việc bảo vệ cơ thể bạn khỏi tổn thương DNA và đột biến tế bào có hại.

Giảm huyết áp

Đậu xanh có khả năng hạn chế sự khởi phát của bệnh tim mạch và huyết áp cao. Chiết xuất từ cây họ đậu đã được chứng minh là làm giảm mức huyết áp tâm thu, đồng thời giúp làm giảm sự thu hẹp các mạch máu gây tăng huyết áp.

Ngăn ngừa bệnh tim mạch

Một nghiên cứu được thực hiện về tác động của đậu xanh trong việc cải thiện sức khỏe tim mạch đã xác nhận rằng tiêu thụ thường xuyên các loại hạt này có thể làm giảm mức cholesterol xấu, gây ra đột quỵ và đau tim.

Điều chỉnh đường huyết

Đậu xanh và các loại đậu khác giúp kiểm soát bệnh đái tháo đường bằng cách điều chỉnh lượng đường trong máu. Đây là một phát hiện tuyệt vời về lợi ích của đậu xanh vì rất khó tìm ra các thực phẩm tự nhiên điều chỉnh được mức đường huyết.

Vì bệnh đái tháo đường phải được theo dõi và quản lý liên tục, việc thêm đậu xanh vào chế độ ăn uống cũng góp phần điều trị bệnh.

2. Nên ăn đậu xanh bao nhiêu là đủ

Theo các chuyên gia dinh dưỡng, đậu xanh tốt cho sức khỏe nhưng không nên ăn quá hường xuyên. Bởi, nếu ăn quá nhiều sẽ dễ bị đau dạ dày, đường ruột, trướng bụng…

+ Với người lớn: Chỉ nên ăn 2 – 3 lần/tuần, mỗi lần 1 cốc hoặc một bát là được.

+ Với trẻ em: Tùy theo cơ địa nhưng thông thường trẻ từ 2 – 3 tuổi chỉ nên ăn một chút cháo đậu xanh. Khi tới 6 tuổi thì mới ăn như người bình thường.

3. Cách làm chè đậu xanh để thải độc

+ Cách làm chè đậu xanh:

Bước 1: Đậu xanh để cả vỏ mang rửa sạch, cho vào nồi với khoảng 700ml.

Bước 2: Khi nước sôi, mọi người nên vớt hết lớp bọt ra, chỉ để lại phần nước trong, vặn nhỏ lửa.

Bước 3: Đun cho tới khi đỗ xanh nở bung đều ra thì thêm đường vào khuấy đều, nấu thêm khoảng 10 phút nữa rồi tắt bếp.

Với món chè đậu xanh, mọi người có thể ăn nóng hoặc nguội tùy ý.

Ngoài việc tuân thủ điều trị thuốc theo đơn thì một số loại nước uống sau giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu và kéo dài thời gian làm việc của thận.

Nước sắc đậu đen, quế nhục, đại táo

Đậu đen 50g, quế nhục 15g, đại táo 50g. Cho tất cả vào nồi cùng 1.000ml nước sắc còn 200ml chia 2 lần uống sáng và tối.

Nước nho khô

Khi bụng đói, nước ngâm nho khô sẽ hoạt động hiệu quả hơn nhiều, đừng quên ăn kèm cả nho khô khi uống nước. Các nhà khoa học và chuyên gia thể thao tin rằng nho khô hoàn toàn có thể thay thế các thực phẩm bổ sung năng lượng. Nho khô chứa một lượng lớn chất xơ và vi chất dinh dưỡng, lại không hề chứa đường hay hương vị nhân tạo. Chúng chính là một bữa ăn nhẹ lành mạnh, hoàn hảo mà bạn đang tìm kiếm.

Uống nước nho khô vào buổi sáng sẽ giúp bạn nạp năng lượng cho ngày mới, hoặc bạn cũng có thể uống trước khi luyện tập thể thao để tăng hiệu quả cho buổi tập.

Nước vỏ dưa hấu

Vỏ dưa hấu phơi khô sắc nước uống thay nước chè. Hoặc nước ép dưa hấu dùng uống.

Nước ép lô hội

Lô hội có đặc tính kháng viêm giúp giảm viêm đường tiêu hóa, có lợi cho người bị hội chứng ruột kích thích. Nước ép lô hội chữa bệnh tiêu hóa kém, táo bón và thải độc cơ thể.

Nước sắc bầu khô

Bầu khô bỏ hạt cắt thành miếng, sắc nước uống. Người lớn sắc 120g một ngày, trẻ em giảm bớt, người bệnh nặng tăng lên.

Trà xanh

Theo nhiều nghiên cứu khác nhau, loại trà này có thể giúp giảm dị ứng, cải thiện thị lực tốt hơn, giảm mức cholesterol và giảm nguy cơ sâu răng cùng nhiều lợi ích sức khỏe khác.

Brigitte Zeitlin, chuyên gia dinh dưỡng tại BZ Nutrition, lưu ý rằng trà có chứa ít caffeine và nhiều chất chống ô xy hóa hơn khi so sánh với cà phê.Vì vậy, ngoài lợi ích sức khỏe, bạn không phải lo lắng về việc tập thói quen phụ thuộc vào trà, theo Medical Daily.

Sinh tố rau

Sinh tố hoàn toàn là một lựa chọn đồ uống lành mạnh, nhưng cũng còn phụ thuộc vào cách chế biến. Tránh sử dụng quá nhiều trái cây vì chúng có thể làm tăng lượng đường huyết.

Thay vào đó, hãy giới hạn một ít trái cây cho mỗi ly sinh tố và sử dụng nhiều rau xanh hơn. Rau chân vịt, cải xanh, cải xoăn là những loại rau xanh tốt cho sức khỏe, theo Medical Daily.

Các chuyên gia dinh dưỡng cũng khuyên nên chọn một loại protein chất lượng tốt trong sinh tố. Nó có thể là sữa chua, sữa bò ít béo hoặc bột protein cho những người theo chế độ ăn thuần chay. Chất béo lành mạnh như bơ cũng rất hữu ích trong việc cung cấp cảm giác no để bắt đầu ngày mới.

Theo Đông y, nhân lạc có tính bình, vị ngọt béo. Có tác dụng nhuận phế, hòa vị, trừ đàm, chỉ huyết. Chủ yếu dùng để chữa ho khan, ít sữa, thiếu máu, thiếu tiểu cầu, bệnh dạ dày mạn tính, viêm thận mạn, cước khí.

Củ lạc miền Nam gọi đậu phộng, đậu phụng. Nhưng gọi đúng là quả lạc ở Trung Quốc gọi là quả trường sinh (sống đời). Dinh dưỡng học gọi là “thịt thực vật”.

Lạc là món ăn có khắp nơi, cảm giác đầu tiên là thơm, bùi, ngậy và có tác dụng phòng chữa nhiều bệnh. Nhưng ăn thế nào để tận dụng hết tiềm năng của nó thì lâu nay ít ai quan tâm, thậm chí còn để lãng phí rất nhiều những hạt lạc tưởng là quá bình thường này.

Theo Đông y, nhân lạc có tính bình, vị ngọt béo. Có tác dụng nhuận phế, hòa vị, trừ đàm, chỉ huyết. Chủ yếu dùng để chữa ho khan, ít sữa, thiếu máu, thiếu tiểu cầu, bệnh dạ dày mạn tính, viêm thận mạn, cước khí.

Vỏ lụa (hóa sinh y) của nhân lạc chữa xuất huyết như xuất huyết do thiếu tiểu cầu ở bệnh sốt xuất huyết, xuất huyết nguyên phát hay thứ phát. Vỏ lụa cầm máu mạnh hơn nhân lạc 50 lần.

Vỏ cứng ngoài cùng đem nấu lấy nước có tác dụng hạ huyết áp, giãn mạch làm lưu thông máu.

Một số món ăn từ lạc để chữa bệnh

Thiếu máu do huyết hư: Hạt lạc cả vỏ lụa 12-18g chia làm 2, nấu ăn trong ngày. Ăn thường xuyên sẽ có hiệu quả rõ.

Thiếu máu, tim hồi hộp, đoản hơi khó thở, đau đầu, suy nhược, hấp thụ kém: Có tác dụng bổ khí, dưỡng huyết, kiện tỳ, dưỡng tâm; dùng: lạc nhân cả vỏ lụa 6-20kg, táo tàu 6-10 quả (bỏ hạt). Đem 2 thứ hầm với nhau quấy nhuyễn. Ngày dùng 1 thang chia 3 lần uống với nước hầm táo tàu. Nếu cho thêm 12-15g long nhãn để ăn càng có hiệu quả cao. Kinh nghiệm tốt cho trường hợp thiếu máu, thiếu sắt.

Bổ khí dưỡng huyết: Canh gân bò, đỗ, lạc. Gân chân bò 100g, lạc cả vỏ lụa 100-150g. Hầm cho nhừ nhuyễn lạc là ăn được.

Bổ huyết, sinh huyết: Xương sống lợn hầm lạc, xương sống lợn 500g, lạc nhân cả vỏ lụa 100g. Hầm nhừ ăn cái uống nước. Ngày 1 lần.

Chữa tiểu cầu giảm, máu chậm đông: Lạc nhân rang để cả vỏ lụa 60g chia làm 4 lần, nhai ăn trong ngày. Có tác dụng bổ tỳ, ích vị, dưỡng huyết, cầm máu.

Bổ khí huyết, tăng tiết sữa (do khí huyết kém): Lạc nhân (cả vỏ lụa) 50g, nấm hương 20g, 1 chân giò, thái miếng lấy phần nhiều nạc ít mỡ. Hầm nhừ, ngày ăn một lần hoặc cách ngày một lần.

– Lạc nhân 60g, đậu nành 60g, một móng lợn ninh nhừ cho đường hoặc muối để ăn.

Bổ khí huyết, thông sữa: 100g mực, 50g lạc nhân cả vỏ lụa, đun chín thêm gia vị.

Chảy máu cam: Lạc nhân cả vỏ lụa 250g sắc uống dần. Có thể lấy vỏ lụa lạc nhét vào mũi.

Tăng huyết áp: Lạc nhân cả vỏ lụa ngâm giấm trong 5-7 ngày. Nhai hằng ngày sáng tối mỗi lần 5-10 hạt, liệu trình 2 tuần. Hoặc làm nộm lạc cần tây ăn.

Viêm hốc mũi: Lạc nhân cả vỏ lụa 7-8 hạt cho vào 1 dụng cụ kim loại để lên bếp lửa cho cháy bốc khói xông mũi cho đến khi hết khói. Ngày một lần, liệu trình một tháng.

Phù thũng 2 chân: Lạc nhân cả vỏ lụa 100g, tỏi 30g thái lát, táo tàu 15g, dầu ăn 15g. Đun nóng dầu cho tỏi vào phi thơm rồi mới cho lạc, táo và nước vào nấu cho đến khi nhừ nát. Chia 2 lần ăn trong ngày.

Chữa đau họng mạn tính, khản tiếng: Canh lạc dùng 100g lạc nhân cả vỏ lụa cho nước nấu chín thêm gia vị. Ngày ăn một lần. Có thể phối hợp với giá đậu xanh cho vào canh trước khi nhắc ra (ăn tái).

Chữa ho khan, lâu ngày, khản tiếng: Lạc nhân 30g sắc lên rồi cho vào 30g mật ong. Có thể thêm táo tàu 30g sắc lên ăn cái uống nước.

Hen suyễn: Lạc nhân cả vỏ lụa 15g, lá dâu 15g, đường phèn 15g, sắc kỹ. Ăn dần 2-3 lần trong ngày, có thể để hoặc bỏ lá dâu.

Đau dạ dày, tá tràng: Lạc nhân 30g, ngâm nước 30 phút sau đó giã nát, rồi cho 200ml mật ong vào trộn đều. Uống tối trước khi đi ngủ.

Chảy máu ngoài da: Vỏ lụa lạc nhân tán bột hoặc vò nát (nếu không tán được) rắc lên vết thương chảy máu. Thích hợp khi cấp cứu chảy máu nhẹ, sơ cứu trước khi đến bệnh viện.

Kiêng kỵ: Nếu theo các bài nêu trên thì trái với lâu nay nói ho kiêng lạc thì nên hiểu là hạn chế vì đang ho nếu có đàm lại ăn chất béo vào nữa là không hợp lý. Ăn nhiều quá sẽ bị đầy vì nhiều dầu khó tiêu cũng gây ho (quan hệ biểu lý phế đại tràng trong Đông y).

Còn kiêng dùng lạc khi bị tiêu chảy, trạng thái hàn, có thấp trệ (không tiêu). Người cắt túi mật không nên dùng (thiếu mật để nhũ hóa chất béo), có hiện tượng tụ máu, có nhọt lở vì lạc béo. Kỵ ăn lạc cùng dưa chuột và cua.

Tỏi không chỉ là gia vị quen thuộc trong căn bếp mà còn được coi là phương thuốc tự nhiên chữa khá nhiều bệnh. Đặc biệt, trước khi đi ngủ hãy đặt 1 lát tỏi dưới gối và chờ điều kì diệu này:

Đây chính là một phương pháp dân gian có từ khá lâu để chữa chứng mất ngủ. Tỏi sẽ tỏa ra hợp chất lưu huỳnh allicin có thể có tác dụng giúp bạn chìm vào giấc ngủ nhanh và ngủ sâu hơn. Bên cạnh đó, nếu bạn bị tắc mũi hoặc khó thở thì việc để tỏi gần hệ hô hấp sẽ giúp cải thiện vấn đề này rõ rệt. Allicin có trong tỏi sẽ chặn hai nhóm enzyme chịu trách nhiệm cho khả năng vi khuẩn truyền nhiễm xâm nhập và tồn tại trong cơ thể bạn.

Tác dụng thần kì khi đặt tỏi dưới gối

Mẹo nhỏ này được áp dụng ở khá nhiều nơi, kể cả các quốc gia khác trên thế giới. Thế nhưng, không phải ai cũng biết về tác dụng của việc làm này.

– Đặt tỏi dưới gối giúp chúng ta cải thiện giấc ngủ, giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ, ngủ sâu hơn. Nó hỗ trợ loại bỏ những ảnh hưởng tiêu cực trong giấc ngủ như tâm lý bất ổn, các ảnh hưởng từ môi trường mà bạn tiếp xúc ban ngày. Nhờ đó, khi thức dậy, bạn sẽ cảm thấy tỉnh táo hơn, khỏe mạnh hơn và làm việc tốt hơn.

– Theo các lương y, mẹo nhỏ này có tác dụng hành khí, giúp khí huyết lưu thông tốt hơn. Nhờ đó, bạn sẽ ăn tốt, ngủ tốt và còn giảm được các cơn đau nhức.

– Khi đặt tỏi dưới gối lúc ngủ, nó còn giúp diệt một số vi khuẩn, mang lại cho bạn một hệ miễn dịch tốt hơn, tránh ô nhiễm từ xung quanh.

Một cách khác là bạn có thể nghiền nát tỏi rồi cho vào đun sôi cùng sữa trong 3 phút. Chờ cho hỗn hợp này nguội, bạn thêm chút đinh hương, mật ong khuấy đều và thưởng thức. Thức uống này nên dùng 30 phút trước khi đi ngủ để có hiệu quả tốt nhất, giúp cơ thể ngủ ngon hơn.

Một lời cảnh báo nếu bạn có thú cưng ngủ cùng trên giường thì hãy chú ý vì tỏi gây độc cho chó và mèo. Và nhớ hãy bóc vỏ tỏi tươi, bọc trong khăn giấy rồi hãy để dưới gối vì chúng có thể giải phóng nhiều tinh dầu ra ga và gối.

 Người ta có thể làm giảm cơn tăng huyết áp đang phát triển để khống chế phần lớn những tác hại của nó hoặc ít ra có thể ngăn chặn những diễn biến xấu hơn

Theo y học cổ truyền, triệu chứng tăng huyết áp là một tình trạng khí nghịch do tình chí hoặc do yếu tố lục dâm (phong, hàn, thử, thấp, táo, hỏa) gây ra. Giải quyết triệu chứng này đồng nghĩa với việc giáng khí, làm cho khí đang lưu chuyển ngược lên đầu sẽ hướng xuống phía dưới và tỏa ra lớp da ngoài của cơ thể.

Tuy nhiên có một điều mà ít người quan tâm là với một số động tác đơn giản của y học dân gian, người ta có thể làm giảm cơn tăng huyết áp đang phát triển để khống chế phần lớn những tác hại của nó hoặc ít ra có thể ngăn chặn những diễn biến xấu hơn trong khi bệnh nhân chờ được chuyển đến bệnh viện hoặc cơ sở chuyên môn cần thiết.

Những động tác cụ thể:

Vuốt ấm hai vành tai

Dùng ngón cái và ngón trỏ của mỗi bàn tay vuốt dọc vành tai cùng bên, từ trên xuống dưới khoảng 9, 10 lần. Vành tai và cột sống có những điểm phản xạ tương ứng với nhau, do đó vuốt ấm vành tai cũng là tác động vào cột sống lưng, vừa có tác dụng điều hòa thần kinh giao cảm, vừa kích thích sự lưu thông khí huyết ở phần vệ khí do kinh bàng quang phân bố dọc hai bên sống lưng (nếu có người thứ hai bên cạnh có thể nhờ người này trực tiếp ngồi sau lưng dùng bàn bay tay phải vuốt dọc sống lưng từ trên gáy xuống đến tận thắt lưng để gia tăng thêm tác dụng).

Vuốt dọc hai bên mũi

Mỗi bàn tay vuốt một bên mũi, vuốt đều hai bên cùng một lúc. Dùng ngón tay trỏ vuốt từ ấn đường (điểm giữa hai đầu chân mày) xuống dọc theo hai bên mũi qua khóe miệng đến tận chót cằm. Vuốt chậm, nhẹ và làm không dưới 15 lần.

Kích thích huyệt ấn đường có tác dụng làm phóng thích chất endorphine nội sinh có thể làm cho an thần, hạ huyết áp và giáng khí. Vuốt dọc theo hai bên mũi xuống cằm là tác động vào hai kinh dương minh. Học thuyết kinh lạc của y học cổ truyền cho rằng kinh dương minh là kinh dương, tập trung nhiều huyết khí, huyết; có chức năng quan trọng nhất trong việc bảo vệ cơ thể chống lại các yếu tố gây bệnh từ bên ngoài. Động tác này làm gia tăng sự lưu thông khí huyết ở phần vệ khí, gây ấm người và làm nhẹ áp lực lên thành mạch.

Vuốt dọc hai chân mày

Dùng hai ngón tay trỏ và giữa vuốt từ ấn đường đi dài theo xương chân mày ra thái dương đến tận mí tóc ở phía ngoài đuôi mắt. Vuốt mỗi bên khoảng 10 lần. Vùng chân mày và hai cánh tay có những điểm phản xạ tương ứng nhau, do đó động tác này ngoài việc giải tỏa sự sung huyết tại những huyệt vị thường bị tắc nghẽn ở vùng trán còn làm cho khí huyết lưu thông ra hai cánh tay và bàn tay để giúp nhẹ áp lực ở đầu.

Ngồi hoặc nằm thư giãn

Ngồi thoải mái, lưng tựa ghế hoặc nằm xuống thư giãn hít thở điều hoà, tư tưởng tập trung vào mười đầu ngón chân. Động tác này phải kéo dài hơn 10 phút. Mỗi khi cảm nhận được những dấu hiệu huyết áp tăng cao như căng, nặng ở vùng thái dương, đau đầu, mờ mắt, mắt đỏ…, người bệnh nên ngồi xuống, tập trung tinh thần thực hành lần lượt 4 động tác trên. Bình tĩnh và tự tin là yếu tố cần thiết trong quá trình thực hiện các động tác. Sau khoảng 15 phút thực hành, bệnh nhân có thể cảm thấy bớt đi cảm giác khó chịu ở vùng đầu, nhịp đập của tim sẽ chậm lại, tay chân sẽ ấm lên. Đó là lúc huyết áp đã hạ bớt.

Để làm tiêu tan sự đau mỏi một cách nhanh chóng, ta cần áp dụng phương pháp tự xoa bóp, day ấn các huyệt vị.

Do đặc điểm công việc, có người đi lại nhiều, có người phải đứng lâu một chỗ… khiến người mệt mỏi, hai chân tê, đặc biệt là đau các bắp cơ, khớp xương.

Sở dĩ có sự tê mỏi là do khi hoạt động, trong các tế bào cơ chuyển hóa các chất sinh ra axit lactic. Axit này chưa kịp bị phân hủy, chúng ứ đọng lại ở các bắp cơ, ổ khớp gây đau mỏi. Để làm tiêu tan sự đau mỏi một cách nhanh chóng, ta cần áp dụng phương pháp tự xoa bóp, day ấn các huyệt vị.

Trước khi xoa bóp, cần khởi động chân tay, vẩy tay vài cái, lắc cổ quay lườn cho các khớp mềm mại, sau đó ngồi vào ghế, hai chân vuông góc và sát xuống mặt đất. Dùng hai tay tự xoa bóp theo trình tự sau đây.

Xoa: Sử dụng hai bàn tay xoa từ chân lên tới đùi và mông, xoa cả mặt trước và sau, cả phía trong và phía ngoài. Tác dụng làm cho mặt da nóng lên, tăng nhiệt, điều hòa khí huyết vào hệ thống đại tuần hoàn để giảm đau.

Bóp: Dùng 5 ngón tay bóp mạnh vào vùng cơ bắp (bụng chân), cơ tứ đầu đùi, cơ khép (ở mặt trước đùi). Bóp vùng cơ mông. Lực bóp từ nhẹ đến nặng, liên tục và từ từ theo sức chịu đựng của từng vùng. Bóp từ dưới bàn chân lên. Tác dụng làm mềm cơ, dây chằng, khu phong tán hàn thông kinh hoạt lạc.

Đấm: Dùng tay nắm hờ đấm vào vùng 2 bắp cẳng chân, 2 bên mặt ngoài đùi lên hai bên mông, từ dưới lên trên.

Chặt: Xòe bàn tay chặt nhẹ từ dưới lên trên dồn máu về tim để tăng cường sự tuần hoàn, làm cho chân đỡ nặng nề, chống mệt mỏi.

Bốn động tác trên giúp cho các cơ dây chằng mềm mại, khí huyết lưu thông, giải phóng axit lactic khỏi ứ đọng trong cơ xương khớp. Riêng đối với khớp, ta kết hợp thủ thuật day và ấn các huyệt sau:
– Độc tỵ: Chỗ lõm đầu dưới xương bánh chè. Dùng hai ngón tay trỏ ấn vào hai huyệt hai bên chân 20 nhát, sau đó day nhẹ nhàng.

– Tất nhãn: Chỗ lõm đầu dưới phía trong xương bánh chè. Thủ thuật như huyệt độc tỵ.

– Côn lôn: Giữa mắt cá ngoài và gân asin, dùng hai ngón cái ấn mạnh, khi nào thấy tức thì chuyển sang day nhẹ nhàng.

– Hoàn khiêu: Ở hai bên mông, chỗ lõm bên ngoài mấu chuyển lớn bên cơ mông, dùng 3 ngón tay ở giữa đứng dậy ấn mạnh vào 2 mông, sau đó day, khi nào thấy tức mông thì thôi.

Lưu ý: Mỗi lần xoa bóp từ 20 – 30 phút. Mỗi ngày xoa bóp 2 lần. Làm được như vậy thì sau khi tập luyện hay sau một ngày lao động mệt mỏi, bạn sẽ có một sức khoẻ dồi dào, cơ bắp dẻo dai, cuộc sống vui vẻ và tuổi thọ kéo dài.

Thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng có thể ngoài đau, rối loạn cảm giác vùng mặt ngoài cơ thể, còn có thể bị lệch cột sống, đi tập tễnh hoặc liệt… Điều trị có hiệu quả khi xác định đúng bệnh và phối hợp nhiều phương pháp như xoa bóp, uống thuốc và ăn uống…

Dễ di lệch và liệt

Thoát vị đĩa đệm là chỉ bao xơ của đĩa đệm bị đứt, nhân nhầy nhô ra, ép vào rễ thần kinh hoặc tủy sống và gây nên hàng loạt triệu chứng như đau lưng, đau dây thần kinh tọa, rối loạn cảm giác nông và sâu ở chân hoặc tay… Thoát vị đĩa đệm có thể phát sinh ở đốt sống của cổ hoặc đốt sống  lưng – thắt lưng; thường gặp thoát vị đĩa đệm ở cột sống lưng – thắt lưng, nam nhiều hơn nữ, tuổi từ 20 – 50, bệnh thường xuất hiện đột ngột sau khi khuân vác, bưng bê, gánh, mang… sai tư thế.

Có tới 85% thoát vị ở đốt sống thắt lưng cùng L4-L5, S1. Nếu nặng thì người bệnh bị lệch cột sống, đi tập tễnh hoặc trở mình rất khó khăn làm ảnh hưởng tới cuộc sống và công tác… Biểu hiện của bệnh thường là đau rối loạn cảm giác (tê) vùng lưng hoặc lan xuống đùi – cẳng – bàn – ngón chân; yếu cơ (thường gặp ở cơ duỗi chung ngón, cơ duỗi ngón cái. Lâu  ngày cơ chân bên đau bị teo); Lệch cột sống (vẹo, lưng phẳng hay còng)…

Cách trị thoát vị bán phần hoặc di động

Đông y chỉ định điều trị cho thoát vị bán phần hay thoát vị di động. Có thể dùng phối hợp các phương pháp dưới đây.

Xoa bóp – kéo đẩy: Các thủ pháp như xoa, lăn, bóp, véo, nhổ, bật gân, ấn, day huyệt, kéo, đẩy. Các huyệt tác động: A thị huyệt, đại trường du, thận du, ủy trung, thừa sơn, côn lôn. Cách tiến hành: Theo thứ tự các thủ pháp xoa, lăn, bóp, véo, nhổ, bật gân, mỗi thủ pháp làm từ 3 – 5 phút… Tiếp theo ấn, day vào các huyệt trên, mỗi huyệt 1 – 2 phút, cuối cùng vừa kéo 2 chân vừa ấn đẩy vào cột sống, vị trí ấn đẩy phải dựa vào hình ảnh X-quang; kéo liên tục 10 – 15 phút. Mỗi ngày xoa bóp, kéo đẩy 1 lần, làm liên tục 20 – 30 ngày.

Thuốc dùng ngoài: Có thể đắp khương hoàn cao, cựu thương dược, nhuyễn kiên tán, thiết đả dược tửu… 2 – 3 ngày đắp 1 lần, đắp liên tục 5 – 10 lần. Thành phần của bài thiết đả dược tiểu: Đương quy 60g, hồng hoa 30g, quế nhục 60g, long não 15g, tế tân 15g, can khương 30g, đào nhân 30g. Tất cả tán bột, thêm 1 lít cồn 95%, sau 1 tuần có thể dùng được.

Thuốc uống trong: Dùng bài độc hoạt tang ký sinh gia giảm, để bổ thận, kiện gân cốt, thông lợi kinh mạch. Mỗi ngày uống 1 thang, sắc uống 2 – 3 lần, uống liên tục 10 – 15 ngày. Bài thuốc gồm: Độc hoạt 10g, tang ký sinh 15g, tần giao 10g, tế tân 3g, tô mộc 10g, khương hoàng 10g, mộc qua 15g, uy linh tiên 10g, xuyên khung 10g, quy vĩ 15 g, sinh hoàng kỳ 20g, ngưu tất 10g, xích thược 15g, hồng hoa 5g, đào nhân 10g, đại hoàng 3g, thổ miệt trùng 5g, thủy chi 3g, địa long 10g, nhũ hương 5g, một dược 5g, cam thảo 10g.

Ăn uống: Ngoài trị liệu, trong ăn uống có thể dùng gân bò hoặc thị ba ba nấu thành các món thuốc bổ can thận, kiện gân cốt. Cách chế: 50g kê huyết đằng, 15g bổ cốt chỉ đun lấy nước cốt, cho gân bò (sau khi làm sạch) 100g vào nước cốt thuốc, đun nhừ và thêm gia vị vào vừa ăn là được. Ăn liên tục 20 – 30 ngày, mỗi ngày 1 bữa. Hoặc 1 con ba ba khoảng 300g, 30g, kỷ tử, 15g, thục địa 15g. Sau khi làm thịt ba ba, chỉ lấy thịt, cho kỷ tử, thục địa vào nồi đất, đổ ngập nước rồi đun nhỏ lửa 2 giờ, sau đó thêm gia vị vừa đủ. Ăn làm 2 lần. Một tuần nấu ăn 3 lần. Ngoài ra, người bệnh không nên ăn các thức ăn như cà pháo, măng, thịt gà… vì gây đau hơn.

Khi có biểu hiện của thoát vị cần phải đi chiếu chụp để chẩn đoán xác định giai đoạn bệnh để có phương pháp điều trị phù hợp. Tây y thường điều trị bảo tồn cho các trường hợp thoát vị không hoàn toàn hoặc thoát vị bán phần. Phẫu thuật chỉ định cho thoát vị toàn phần hoặc thoát vị cố định. Có thể kết hợp Đông Tây y để điều trị bảo tồn hoặc dùng Đông y bổ trợ phòng và tránh tái phát sau phẫu thuật.

Xoa bóp giúp di chuyển bạch huyết được dễ dàng, đồng thời xoa bóp kích thích các đầu mút thần kinh trên bề mặt thân thể con người, như vậy xoa bóp làm gia tăng tuần hoàn máu, giúp tăng thêm sức khoẻ toàn diện của con người.

Chú ý khi xoa bóp không nên dùng bất cứ loại dầu nào, chỉ dùng tay, không dùng khăn. Xoa bóp được thực hiện theo các quy trình sau.

– Đầu: Dùng 10 đầu ngón tay xọc vào chân tóc và ấn trên da đầu từ trước trán ra sau gáy, rồi từ hai bên thái dương ra sau gáy (3 – 5 lần). Sau đó vuốt nhẹ nhàng theo thứ tự như vậy.

– Trán: Hai bàn tay chắp lại dùng gốc bàn tay vuốt nhẹ từ giữa trán ra hai bên thái dương (3 – 5 lần).

– Mắt: Dùng 10 đầu ngón tay úp lên mắt rồi vuốt nhẹ từ mũi ra đuôi mắt (3 – 5 lần) tiếp tục xoa hai bàn tay vào nhau cho nóng lên rồi khum lòng bàn tay úp lên mắt. Không ấn lên mắt.

– Mũi: Dùng mép ngoài bàn tay vuốt từ trên gốc mũi xuống cánh mũi rồi vuốt ra đỉnh mũi (3 – 5 lần).

– Má: Dùng 2 bàn tay vuốt nhẹ nhàng 2 bên má từ sát mũi ra hai bên tai (3 – 5 lần).

– Nhân trung: Các ngón tay miết từ giữa nhân trung sang hai bên (3 – 5 lần).

– Cằm: Hai bàn tay vuốt chéo từ tai xuống qua cằm.

– Tai: Úp hai bàn tay vào nhau, 2 ngón cái đặt ở dưới cằm, xiết mạnh hai ngón tay cái lên theo xương quai hàm lên tai, ngón trỏ miết mép trong vành tai cùng với ngón cái miết dọc vành tai ngoài xuống dái tai.

Các bài thuốc dễ kiếm, dễ chế, dễ dùng và rẻ tiền đều đã được nghiên cứu trên thực nghiệm và lâm sàng chứng minh là có tác dụng cải thiện tuần hoàn não, tuần hoàn vành tim, điều chỉnh rối loạn lipid máu, phòng và chống tắc mạch.

Thiểu năng tuần hoàn não (TNTHN) là tình trạng bệnh lý thường gặp ở người có tuổi và đang có xu hướng gia tăng. Có hai nguyên nhân chính: Một là do các mảng vữa xơ làm hẹp lòng động mạch cung cấp máu nuôi não, hai là do hư xương sụn cột sống cổ gây nên tình trạng thiểu năng hệ động mạch đốt sống – thân nền. Cả hai nguyên nhân đều đưa đến hậu quả làm tổ chức não thiếu dưỡng khí và từ đó phát sinh hàng loạt triệu chứng như: Đau nặng đầu, hoa mắt chóng mặt, ù tai, giảm trí nhớ, rối loạn cảm xúc, tê bì tay chân, mất ngủ…

Trong y học cổ truyền, TNTHN thuộc phạm vi các chứng “huyễn vựng”, “đầu thống”, “thất miên”, “tiểu trúng phong”…với các biện pháp trị liệu hết sức theo biện chứng luận trị:

 TNTHN do hư cột sống cổ: Sắn dây tươi (sinh cát căn) 15 – 18g, câu đằng 6 – 9g. Hai vị thái vụn trộn đều, mỗi lần lấy 20 – 30g cho vào túi vải hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 20 – 30 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Thăng thanh sinh tân, bình can tức phong, dùng rất tốt cho người bị TNTHN do hư xương sụn cột sống cổ có huyết áp cao, đầu gáy cứng đau, tai ù tai điếc. Tuy nhiên, người dễ bị đi lỏng do tỳ vị hư yếu thì không nên dùng bài thuốc này.

THNHN hay chóng mặt, buồn nôn: Thiên ma 10g, bán hạ chế 9g, xuyên khung 7g, sa tiền tử 15g. Các vị tán vụn trộn đều, mối lần lấy 40g cho vào túi vải, hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Tức phong, sáng mắt, táo thấp, hoá đàm, dùng thích hợp với những người bị TNTHN biểu hiện triệu chứng mình mấy nặng nề, hay chóng mặt, buồn nôn, lợm giọng, đại tiện lỏng nát…Những người bị âm hư hoả vượng, hay phiền táo thì không nên dùng bài này.

TNTHN kèm cao huyết áp: Nấm linh chi 3 – 5 g thái vụn, hãm với nước sôi uống thay trà trong ngày, mỗi ngày từ 1 – 2 lần. Công dụng: Bổ hư, an thần, chỉ khái, bình suyễn, giáng áp, dùng thích hợp cho những người bị TNTHN có cao huyết áp, thiểu năng mạch vành, rối loạn lipid máu và đường huyết cao.

TNTHN do xơ vữa động mạch: Nấm linh chi 10g, hà thủ ô chế 15g, ngọc trúc 15g, kỷ tử 15g, nữ trinh tử 15g, thạch xương bồ 10g. Tất cả đem sắc lấy nước uống, mỗi ngày 1 thang. Công dụng: Bổ ích can thận, dùng rất tốt cho những người bị TNTHN do vữa xơ động mạch.

 TNTHN + mỡ máu cao: Thảo quyết minh, đan sâm, xuyên khung, sơn tra, liều lượng như nhau. Tất cả đem thái vụn, sao thơm, mỗi lần dùng 20 – 30g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Công dụng: Hoạt huyết hoá ứ, làm giảm cholesterol máu. Phụ nữ có thai hoặc đang hành kinh thì không nên dùng bài này.

TNTHN + thiểu năng mạch vành: Hồng hoa 10g, đan sâm 30g, sinh sơn tra 30g. Tất cả đem sắc kỹ lấy nước uống, mỗi ngày 1 thang, chia uống 2 lần sáng và chiều. Công dụng: Hoạt huyết, hoá ứ, tiêu trệ, làm giảm cholesterol máu, dùng thích hợp cho những người bị TNTHN có cao huyết áp, thiểu năng mạch vành và rối loạn lipid máu. Phụ nữ có thai hoặc đang hành kinh thì không nên dùng bài này.

TNTHN gây khó thở, tức ngực: Sinh địa sấy khô 12g, mạch môn 12g, huyền sâm 12g, thạch hộc 9g, nữ trinh tử 9g, nhục dung 9g. Tất cả đem sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 thang, chia uống 2 lần sáng và chiều. Công dụng: Thanh nhiệt tư âm, bổ can ích thận, dùng thích hợp cho những người bị TNTHN có các chứng đầu choáng mắt hoa, tứ chi tê bì, khó thở tức ngực, miệng khô họng ráo, đại tiện táo, tiểu tiện sẻn đỏ. Người có chứng đàm thấp, tỳ vị hư yếu dễ đi lỏng thì không nên dùng bài thuốc này.

TNTHN có thiểu máu cơ tim: Đan sâm 100g, tam thất 20g. Cả hai thứ đem sao thơm rồi tán thành bột mịn, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 5g. Công dụng: Hoạt huyết, bổ huyết, dùng thích hợp cho những người bị TNTHN có thiếu máu cơ tim, vữa xơ động mạch. Phụ nữ có thai hoặc đang hành kinh thì không nên dùng bài thuốc này.

Lưu ý: Để đạt được hiệu quả như mong muốn, lời khuyên và sự chỉ dẫn tỉ mỉ của các thầy thuốc y học cổ truyền bao giờ cũng là điều hết sức cần thiết.

Với phương pháp khoan hung lý khí, tự xoa bóp dưỡng sinh vùng ngực có tác dụng quan trọng làm tiêu tan ngưng trệ, lưu thông khí huyết, thông đạt dương khí, từ đó mà khiến cho cơ thể được khoẻ mạnh, đặc biệt là đối với những người có bệnh gan mật.

Xoa sườn ngực: Dùng mặt có vân tay ở ngón giữa, dùng lực vừa phải day ấn 3 – 5 lần từ trên xuống dưới, từ trong ra ngoài dọc theo hai bên sườn toàn bộ vùng ngực, thấy mỏi tức là vừa, trọng điểm day ấn huyệt thiện trung 2 phút.

Túm cơ ngực: Một ngón tay áp sát trước ngực, hai ngón trỏ và giữa áp sát vào nách đối diện, bẹo mạnh vào vùng bụng ngực, bẹo 1 lần lại lôi một lần và làm thêm động tác day miết chậm, tiến hành 5 – 10 lần.

Vỗ ngực: Chụm 5 ngón tay lại với nhau hơi khum, vỗ bàn tay khum ngón ấy vào ngực, khi vỗ nên nhẹ tay, vỗ từ trên xuống dưới. Khi vỗ như vậy không nên nín hơi, làm đi làm lại 20 – 30 lần.

Xát ngực: Dùng mặt nghiêng của bàn tay hoặc cả bàn tay áp sát vào bề mặt da ngực, chà xát mạnh vào ngực theo chiều ngang 20 – 30 lần, cho tới khi nào nóng lên thì thôi, có thể bôi thêm vaseline vào da để khi chà xát đỡ bị trầy xước.

Sát sườn: Dùng hai bàn tay phụ theo hai bên xương sườn, theo hướng chạy song song với xương sườn day xát trở đi trở lại theo đường thẳng 20 – 30 lần, cho đến khi nóng lên, bôi thêm vaseline để phòng xước da chảy máu.

Đấm huyệt kiên tỉnh: Ngồi hoặc đứng, nửa thân trên thẳng, một tay nắm lại thành quả đấm, đấm vào huyệt kiên tỉnh ở  hai bên vai, mỗi bên 20 – 30 lần.

Day huyệt: Dùng mặt có vân của ngón cái day ấn 1 phút huyệt Nội quan ở chi trên (nằm ở mặt trước cẳng tay, giữa hai gân cơ gan tay lớn và gan tay bé (gấp bàn tay vào cẳng tay và nghiêng bàn tay vào phía trong sẽ nổi rõ khe cơ) huyệt cách lằn chỉ cổ tay một khoảng bằng 2 thốn (1 thốn = 3,33cm), huyệt Thái xung ở chi dưới (khe giữa ngón chân 1 và 2, đo lên 1,5 thốn, huyệt ở chỗ lõm tạo nên bởi 2 đầu xương ngón chân 1 và 2.

Hoặc sờ dọc theo khoảng gian đốt xương bàn chân 1, tìm xác định góc tạo nên bởi 2 đầu xương bàn chân 1 và 2, lấy huyệt ở góc này). Phương pháp này có tác dụng khoan hung cách, điều phế khí, sơ can khí, có hiệu ứng điều khí và cải thiện rất tốt đối với các chứng buồn bực trong ngực, đau ngực, khí đoản, ho khí suyễn, khạc đờm không thoát…

Tự xoa bóp là phương pháp dùng hai bàn tay của chính mình xoa xát, day ấn vào các vùng, các huyệt vị thích hợp trên cơ thể nhằm đạt mục đích phòng chống bệnh tật, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ, kéo dài tuổi thọ.

 Tiền đình là bệnh hay gặp ở chị em phụ nữ, nguyên nhân do thoái hóa đốt sống cổ, huyết áp thấp làm cho bộ phận ốc tai thiếu máu nuôi dưỡng dẫn đến mất thăng bằng cơ thể, hoa mắt chóng mặt, ù tai loạng choạng… Xin giới thiệu một số món ăn dinh dưỡng cho bệnh rối loạn tiền đình.

Não heo hấp ngải cứu

Não heo 1 bộ, ngải cứu một nắm to, não heo rửa sạch cho vào bát to, ngải cứu hái lá non và ngọn rửa sạch thái nhỏ, nên kèm theo một tí lá diếp cá, rửa sạch thái nhỏ.  Trước tiên, cần trần qua não heo, rồi cho ngải cứu vào hấp cách thủy 30-40 phút. Khi não chín cho gia vị vừa đủ, hạt tiêu xay vào và rắc rau diếp cá lên trên, bắc ra ăn nóng, cách ngày ăn 1 bữa.

Theo y học cổ truyền, não heo có vị ngọt, tính hàn, đi vào các tạng phủ, chủ yếu là não bộ và các dây thần kinh.

Theo tây y nghiên cứu trong não heo có nhiều chất khoáng canxi, photpho, sắt… có tác dụng tốt cho khớp và hệ thống xương, giúp cân bằng trạng thái trong cơ thể, hết hoa mắt, chóng mặt, nhiều dinh dưỡng, khỏe người.

Ngải cứu là vị thuốc nam rất thân thiện với bà con từ bao đời nay, ngải cứu giúp cho máu lưu thông lên não, điều hòa kinh nguyệt, an thai cho phụ nữ, trị mụn nhọt và là vị thuốc ngâm chân, chườm nóng giảm đau.

Canh thịt xay mộc nhĩ

Thịt lợn xay 200g, mộc nhĩ 10g. Thịt lợn xay ướp gia vị, hạt tiêu, hành khô, mộc nhĩ ngăn cho mềm, rửa sạch thái nhỏ cho thịt xay vào nồi xào qua rồi cho nước vào đun sôi cho tiếp mộc nhĩ. Khi canh chín nêm gia vị vừa đủ, 1 chút hành, ăn nóng, ăn cách ngày.

Theo nghiên cứu, thịt lợn xay có đầy đủ chất đạm, chát béo, vitamin các loại, mộc nhĩ có rất nhiều nguyên tố vi lượng như kayly, natri , quan trọng nhất là tỷ lệ sắt và canxi trong mộc nhĩ cao gấp 50-70 lần so với thịt. Do đó, đây là món ăn cao cấp, dồi dào và phong phú, dinh dưỡng rất tối cho bệnh tiền đình.

Canh sườn hầm với đinh lăng

Sườn 400g rửa sạch chặt ngắn, trần qua nước sôi đổ nước đi, rửa sạch bọt. Đinh lăng rửa sạch để ráo nước. Sườn ướp gia vị, hạt nêm, hành khô 20 phút sau đó cho vào xào qua cho ngấm gia vị, cho nước vào hầm sườn nhỏ lửa, hớt bọt cho nước trong. Khi sườn gần được cho đinh lăng vào nồi sôi lên là được, mùi thơm ngào ngạt của đinh lăng rất hấp dẫn. Cho gia vị vừa đủ, bắc ra ăn nóng, tuần ăn 3 bữa.

Đây là món canh rất đặc trưng chữa bệnh tiền đình. Sườn giàu đạm và canxi còn đinh lăng chữa suy giảm trí nhớ, phục hồi thần kinh bị căng thẳng, chóng mặt tiền đình là nhanh phục hồi.